TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
HPU - SỰ KHÁC BIỆT

 Thành công trong lĩnh vực giáo dục của ông được biểu hiện, trước hết ông đạt đến đỉnh cao trong nghề nghiệp, học hàm là giáo sư, học vị là tiến sỹ, danh hiệu nhà giáo ưu tú. Ông cũng là người có thời gian dài cống hiến cho ngành giáo dục, cụ thể tính đến hết năm 2011 ông đã có hơn 42 năm công tác trong ngành giáo dục; 10 năm là giảng viên, chủ nhiệm bộ môn, 20 năm liền là phó hiệu trưởng Trường Đại học Hàng Hải, 15 năm liền là hiệu trưởng Trường Đại học Dân lập Hải Phòng và là người sáng lập trường đại học này. Thành công trong vai trò nhà giáo trước hết người thầy phải tự rèn luyện, đào tạo, tích lũy tri thức theo phương châm: "Không làm việc nghiêm túc thì không bao giờ có thể trở thành chuyên gia đầu ngành như người ta nói có thể trở thành phó giáo sư, giáo sư. Và thầy giáo cũng phải học suốt đời không ngừng nghỉ". "Phải luôn hướng về phía trước để hoàn thiện mình tốt hơn"...để đạt đến đỉnh cao nghề nghiệp.
Thành công trong lĩnh vực giáo dục của thầy Nghị còn ở chỗ ông giải quyết tốt mối quan hệ với người học ( sinh viên, thạc sỹ, nghiên cứu sinh...).
Đối với nhiều thế hệ thầy Nghị tham gia đào tạo, người học kính trọng thầy không chỉ là người có trí thức cao, uyên bác mà còn là người gần gũi, thân thiết, quan tâm tới người học, chia sẻ với sinh viên có hoàn cảnh đặc biệt... Điều này xuất phát từ quan niệm, niềm hạnh phúc lớn nhất của người thầy là thấy các lớp sinh viên của mình thành đạt, góp công sức xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp hơn. Và "uy tín của trường là uy tín của sinh viên tốt nghiệp xây dựng nên". Những điều này lý giải vì sao có nhiều sinh viên ra trường nhiều năm, có người đạt vị trí cao trong xã hội vẫn giữ liên hệ thường xuyên với thầy Nghị và thầy Nghị vẫn luôn dành thời gian dõi theo họ. Một người từng là học sinh thầy Nghị sau này là đồng nghiệp - là phó giáo sư, tiến sỹ cho biết anh ở lại làm giáo viên là do lời khuyên của thầy Nghị, thầy nói "cậu nên ở lại, đi thì hơi phí", vậy là anh đã nghe theo lời thầy, đã phấn đấu đạt học hàm, học vị trở thành hiệu phó Trường Đại học Hàng Hải và hiện nay là Hiệu trưởng. Thầy Nghị cũng là người khuyên anh cố gắng viết sách, anh cũng không biết niềm đam mê này ngấm vào anh từ lúc nào. Như vậy, chúng ta thấy nếu không có sự hiểu biết, cảm thông sâu sắc với người học thì người thầy không thể đưa ra những lời khuyên tâm huyết như thế.
Thầy Nghị là người thầy tạo được dấu ấn sâu đậm trong tâm trí nhiều thế hệ người học. Để có được dấu ấn sâu đậm này, thầy đã luôn hành động theo tôn chỉ riêng, đó là "làm thầy phải là mẫu mực cho học sinh, không chỉ kiến thức mà là gương về mọi mặt". Chỉ xin nêu một ví dụ nhỏ trong quan hệ mặt đối mặt với người học thầy Nghị thường khuyên các đồng nghiệp cũng như tự răn mình là "phải làm cho tình cảm người khác phản ánh lại anh có đúng người ta đang nghe anh không..."

Tìm nhân tố đưa tới thành công
Trong lĩnh vực giáo dục thầy Nghị là người thành đạt đến đỉnh cao tri thức, là người tạo dấu ấn sâu đậm trong các thế hệ học trò. Trong lĩnh vực kinh doanh, là người thành công trong lĩnh vực tổ chức, quản lý kinh doanh dịch vụ giáo dục trong cơ chế thị trường. Doanh nghiệp có vị thế, có sự bền vững trong phát triển, sản phẩm được xã hội chấp nhận với tỉ lệ cao. Vậy điều gì đã dẫn tới sự thành công, xin nêu lên một số gợi ý để cùng suy ngẫm.

1. Chọn lĩnh vực kinh doanh phù hợp, tận dụng tri thức kinh nghiệm bản thân đã tích lũy được: 
Doanh nhân muốn thành công trong kinh doanh phải có kiến thức sâu rộng hay phải rất am hiểu lĩnh vực mình kinh doanh, đồng thời họ phải có tri thức, có kinh nghiệm, phương thức tổ chức, quản trị kinh doanh... Nói cách khác, họ phải là người chuyên nghiệp trong hoạt động của mình, không phải là người nghiệp dư.
Doanh nhân Trần Hữu Nghị là người gắn với giáo dục, có duyên với nghề dạy học. Mới học lớp 3 - 4 trường làng tức khoảng 8 - 9 tuổi đã tham gia làm giáo viên Mầm non và xóa mù chữ cho người dân quê. Tham gia lực lượng thanh niên xung phong, ngày đi làm tối lại tham gia dạy văn hóa cho đồng đội. Đi học đại học, làm giáo viên, tự học, rèn luyện đạt đến đỉnh cao của nghề nghiệp. Trước khi bước vào kinh doanh dịch vụ giáo dục trong cơ chế thị trường doanh nhân này đã có 10 năm làm công việc của người dạy học, 20 năm vừa làm công việc của người dạy, vừa làm công việc của người quản lý giáo dục, làm với động cơ "không có nghề nào mình có thể làm được với thời gian dài như thế, càng làm càng hưng phấn hơn, thấy động lực sáng tạo nhiều hơn" và ông khẳng định sẽ chọn nghề giáo dục nếu được tái sinh.
Có được kiến thức sâu rộng và đạt đến đỉnh cao của nghề nghiệp để làm tốt nghề dạy học, lại có một thời gian nhiều năm liên tục làm công tác quản lý hoạt động giáo dục, đây chính là cơ sở để khi chuyển sang hoạt động kinh doanh ông lựa chon lĩnh vực hoạt động mình có thế mạnh là hoạt động dạy học, không lựa chọn các hoạt động khác của lĩnh vực này như tư vấn, môi giới, hoạt động du học...như nhiều người khác. Chọn lĩnh vực kinh doanh mà mình có hiểu biết sâu sắc, toàn diện, có kinh nghiệm tích lũy hàng chục năm cho phép doanh nhân tổ chức có hiệu quả các hoạt động kinh doanh của mình không chỉ khi mới bắt đầu sự nghiệp kinh doanh, mà còn trong quá trình hoạt động kinh doanh và định ra tương lai cho hoạt động kinh doanh. Có thể nêu ra minh chứng: có hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực kinh doanh mới nêu ra được triết lý làm cơ sở cho hoạt động kinh doanh, mới đề ra khẩu hiệu sát hợp: học thật, thi thật, ra làm thật mới có được hàng loạt giải pháp để giải quyết khó khăn tạo ra sản phẩm tốt (như giải quyết khó khăn về cơ sở vật chất, môi trường cho giáo dục, giải quyết khó khăn về đội ngũ giảng viên cơ hữu...)
Chọn lĩnh vực kinh doanh phù hợp để tận dụng tốt nhất tri thức và kinh nghiệm đã tích lũy, nói cách khác am hiểu lĩnh lực mình kinh doanh là nhân tố dẫn đến thành công. Thầy Nghị đạt kết quả cao trong vai trò thầy giáo và nhà quản lý giáo dục tạo thuận lợi cho thành công trong vai trò là doanh nhân. Sự tác động qua lại của hai vai trò này đã giúp cho sự nghiệp thành công được xã hội thừa nhận.

2. Chất lượng đào tạo là sự sống còn của Đại học Dân lập Hải Phòng - biểu hiện tính nhân bản của triết lý kinh doanh 
Triết lý kinh doanh là cơ sở, là cái chung để doanh nhân tổ chức hoạt động kinh doanh của mình. Nó là cái đảm bảo tính bền vững của kinh doanh. Mục đích cuối cùng cao nhất là thỏa mãn nhu cầu của con người. Triết lý kinh doanh mang tính nhân bản là triết lý quan trọng mà mỗi doanh nhân phải xây dựng cho mình.
Chất lượng sản phẩm là sự sống còn của doanh nghiệp, doanh nhân nó biểu hiện tính nhân bản của triết lý kinh doanh, mọi hoạt động đều phải xoay quanh mục tiêu này.
Mỗi ngành, mỗi lĩnh vực kinh doanh có quy định khác nhau về chất lượng sản phẩm. Doanh nhân là người cần cụ thể hóa điều này thành mục tiêu, phương châm, khẩu hiệu hành động...
Sản phẩm của trường cung ứng cho xã hội là người lao động đạt trình độ nhất định về văn hóa, khoa học công nghệ, là cử nhân, kỹ sư, thạc sỹ... Sản phẩm đáp ứng nhu cầu xã hội sau khi tốt nghiệp, người học tìm được việc làm, không bị thất nghiệp.
Muốn có được chất lượng sản phẩm người lao động phải chủ động tham gia quá trình đào tạo để thu nhận kiến thức chuyên môn nghiệp vụ biến mình thành sản phẩm có chất lượng. Chất lượng sản phẩm chỉ được trải nghiệm thông qua thực tế tại doanh nghiệp, tại cơ sở sản xuất kinh doanh. Vì thế, chất lượng đào tạo là mục đích là hướng đi mà toàn bộ hoạt động của nhà trường phải hướng tới, nó là tiêu chuẩn thể hiện trình độ, chất lượng cũng là giao kết của doanh nghiệp với xã hội.
Chất lượng đào tạo là sự sống còn của Đại học Dân lập Hải Phòng, tư tưởng này là căn cứ để triển khai hàng loạt hành động quan trọng của trường, đó là xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên của trường với bước đi và mục tiêu cụ thể, đó là các khẩu hiệu "học thật, thi thật, để ra làm thật", đó là chủ trương coi sinh viên là nhân vật trung tâm của quá trình đào tạo. Đó là việc hàng năm trường tổ chức hội thảo với đơn vị sử dụng sinh viên để hoàn thiện chương trình dạy học. Có thể nói xác định triết lý kinh doanh làm cơ sở, tổ chức toàn bộ hành động của doanh nghiệp mang tính ổn định là nhân tố quan trọng góp phần vào thành công trong kinh doanh của doanh nhân này.

3. Bản lĩnh của người quản lý: tự tin, sáng tạo, quyết đoán, quyết liệt trong công việc 
Doanh nhân là người tổ chức điều hành, quản lý toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp. Ngoài việc có đựơc kiến thức phong phú, sâu sắc về lĩnh vực kinh doanh, hoạt động kinh doanh, có được triết lý kinh doanh đúng, thì doanh nhân còn có bản lĩnh tổ chức, quản lý hoạt động này, biến ước mơ thành hiện thực.
Bản lĩnh của người quản lý có nhiều khía cạnh, thể hiện dưới nhiều đức tính... Với doanh nhân Trần Hữu Nghị, bản lĩnh nổi bật trong vai trò tổ chức lãnh đạo toàn bộ hoạt động kinh doanh đó là tư tin, sáng tạo, quyết đoán, quyết liệt trong tổ chức hoạt động.
Trường mới thành lập, vốn đầu tư nhỏ, giảng đường ban đầu là căn nhà cấp 4 lụp xụp, mua lại của đơn vị phá sản, với 7 cán bộ cơ hữu... Nếu không có lòng tin vào tính đúng đắn của hoạt động của mình, quyết đoán, quyết liệt trong tổ chức hoạt động thì không thể trong thời gian 5 năm có thể huy động vốn đầu tư lớn đến hàng trăm tỷ đồng, tạo ra cơ ngơi khang trang cho dạy và học... Cũng vì có lòng tin và đề ra các mục tiêu đúng đắn trong cách tổ chức hoạt động của trường mà thầy Nghị đã giành được sự tín nhiệm, ủng hộ gần như tuyệt đối của cán bộ giáo viên trong cuộc đấu tranh nội bộ kéo dài trong vòng 4 năm để bảo vệ quyền làm chủ của người lao động, thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục ở Đại học Dân lập Hải Phòng. Trong cuộc đấu tranh này không có lòng tin, ý trí kiên định thì không thể vừa giữ cho hoạt động của trường bình thường, vừa động viên các thành viên khác tổ chức đấu tranh với những sai trái giành thắng lợi.
Đại học Dân lập Hải Phòng là một trong số các trường tham gia đầu tiên trong đánh giá kiểm định chất lượng, nếu không có lòng tự tin, quyết đoán của người đứng đầu doanh nghiệp thì không thể thực hiện được. Chính lòng tự tin và sự quyết đoán này mà Đại học Dân lập Hải Phòng đã trở thành một trong 20 trường đại học đầu tiên trong cả nước được Hội đồng Quốc gia kiểm định chất lượng giáo dục công nhận đạt chuẩn chất lượng.
"Học thật, thi thật" mới tạo cho người lao động có chất lượng thật để ra đời làm thật. Muốn làm điều này trong môi trường còn nhiều bất cập, nhiều tiêu cực ảnh hưởng thì cần có hàng loạt biện pháp đồng bộ từ quan điểm chỉ đạo, giải pháp quản lý, động viên khen thưởng để có thể đảm bảo thi thật. Bên cạnh các giải pháp tổ chức, quản lý, động viên...thì giải pháp lắp đặt camera trong các phòng học để kiểm tra thi cử là một ví dụ. Trong điều kiện vốn đầu tư có hạn, nhiều nhu cầu cấp bách hơn cần phải giải quyết mà vẫn quyết định đầu tư, trang bị camera vì mục tiêu đảm bảo yêu cầu thi thật, cho thấy sự quyết đoán thể hiện bản lĩnh nhà quản lý doanh nghiệp. Các danh hiệu "Nhà quản lý giỏi", "Nhà quản lý xuất sắc" đã khẳng định điều này.

4. Nặng lòng nhân ái với học sinh, đồng nghiệp và đồng bào 
Với học sinh thầy Nghị là người gần gũi, thân thiện, là người luôn tạo cho học sinh tính dân chủ, bình đẳng. Thầy là người luôn trăn trở tìm ra phương pháp đào tạo nhằm đem lại kết quả tốt nhất cho sinh viên để khi ra trường họ có đủ tài, đức tự lập cuộc sống...
Người học được thầy nhận hướng dẫn đều có ấn tượng về cách sửa bản thảo của thầy Nghị, thầy sửa rất cẩn thận, bằng cách dùng một tờ giấy khác viết trực tiếp vào chỗ cần sửa. Chỉ có sự tôn trọng lao động của người khác, gần gũi, cảm thông thực sự mới làm được điều này. Nặng lòng với sinh viên khó khăn, thầy Nghị là người khởi xướng thành lập Quỹ học bổng Hữu Nghị, quỹ hoạt động và phát triển giúp đỡ thiết thực cho sinh viên nghèo học giỏi, có hoàn cảnh khó khăn.
Với đồng nghiệp, đồng bào, thầy Nghị cũng luôn thể hiện tấm lòng tương thân tương ái. Bản thân thầy Nghị đã 3 lần được tặng danh hiệu cúp vàng doanh nhân Việt Nam (2007, 2008, 2009). Trường Đại học Dân lập Hải Phòng là tập thể duy nhất trong cả nước được tặng Cúp vàng nhân ái Việt Nam. Các giải thưởng khác biểu hiện khía cạnh nhân ái như Cúp vàng doanh nhân văn hóa (2008, 2009), Cúp vàng vì sự phát triển cộng đồng... là minh chứng cụ thể cho con người nặng lòng nhân ái.
Nhà doanh nghiệp nặng lòng nhân ái, là thế mạnh trở thành trung tâm đoàn kết thu hút trí tuệ của tập thể doanh nghiệp, thực hiện được mục tiêu đề ra, nhà doanh nghiệp thực hiện lòng nhân ái đã thực hiện tốt nghĩa vụ với cộng đồng đây là nhân tố quan trọng đảm bảo tính bền vững trong phát triển thu hút được sự hỗ trợ của xã hội.
Còn có thể nêu lên nhiều nhân tố khác dẫn tới thành công của thầy Nghị. Trong bài viết này chỉ xin nêu lên 4 nhân tố cơ bản đó là, định hướng đúng cho sự nghiệp của mình (cả sự nghiệp nhà giáo và sự nghiệp kinh doanh), có triết lý kinh doanh đúng, có năng lực và bản lĩnh trong tổ chức thực hiện, có tấm lòng nhân ái. Đây là 4 nhân tố có sự liên quan, tác động qua lại dẫn tới thành công trong sự nghiệp của mỗi người, đó cũng thể hiện nét đẹp trong trí tuệ và kinh nghiệm của doanh nhân Việt - lực lượng xung kích đi đầu trong xây dựng và phát triển kinh tế xã hội.