Sinh ra và lớn lên ở tỉnh Quảng Ngãi nhưng cả cuộc đời nhà giáo Trần Hữu Nghị lại gắn bó với đất cảng Hải Phòng. Năm 1968, sau khi bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ tại Liên Xô, trở về nước thầy Nghị tham gia giảng dạy và đào tạo kỹ sư, thạc sĩ, bồi dưỡng nghiên cứu sinh. Sau gần nửa thế kỷ gắn bó với nghề dạy học, từng giữ nhiều cương vị khác nhau - từ giảng viên, chủ nhiệm bộ môn, chủ nhiệm khoa, rồi Phó hiệu trưởng Trường Đại học Hàng Hải, đến nay đã gần 18 năm thầy đảm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng và Bí thư Đảng ủy Trường Đại học Dân lập Hải Phòng. Và ở cương vị nào, thầy Trần Hữu Nghị cũng đều hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Không chỉ tham gia công tác giảng dạy và quản lý, thầy Trần Hữu Nghị còn giữ vai trò chủ biên 60 công trình khoa học với hơn 42 bài báo được đăng trên tạp chí trong nước và nước ngoài. Bên cạnh đó, thầy còn tham gia dịch, biên soạn 17 đầu sách, giáo trình, tài liệu phục vụ công tác giảng dạy và học tập của công nhân, sinh viên và học viên cao học, trong đó có 4 đầu sách viết chung cùng giáo sư người Nga Phômin. Ghi nhận những nỗ lực cống hiến cho sự nghiệp giáo dục đại học nước nhà, năm 1991 thầy Trần Hữu Nghị được phong hàm Giáo sư và năm 1994 được phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú.
Tuổi thơ của thầy trải qua biết bao gian khó nên thầy thấu hiểu nỗi niềm của những em học sinh nghèo hiếu học nhưng không có điều kiện để đến trường. Vì thế, thầy luôn trăn trở ngày đêm làm sao để tạo điều kiện học tập thuận lợi cho mọi sinh viên. Nỗi trăn trở ấy đã theo thầy suốt những năm tháng làm giảng viên đại học.
Niềm vui của thầy trò trong ngày nhận bằng tốt nghiệp
Năm 1997, sau 20 năm công tác tại Trường Đại học Hàng Hải, thầy được nghỉ hưu. Giữa lúc này, Nhà nước có chủ trương đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục. Thế là thầy Trần Hữu Nghị liền đi đến quyết định thành lập Trường Đại học Dân lập Hải Phòng. Từ những dãy nhà cấp bốn lụp xụp ban đầu, đến nay nhà trường đã được nâng cấp xây dựng khang trang, hiện đại. Khu giảng đường rộng với 140 phòng học, phòng thí nghiệm dành cho sinh viên với đầy đủ các thiết bị đo lường thí nghiệm, máy chiếu, camera, điều hòa nhiệt độ, máy tính nối mạng nội bộ, Internet không dây,... Thư viện điện tử được trang bị 36 máy tính tốc độ cao với trên gần 8.000 đầu sách, 82.000 tài liệu điện tử Elib, 85.000 tài liệu điện tử Proquest. Khu liên hiệp thể thao - khách sạn sinh viên bao gồm nhà tập đa năng, bể bơi thông minh, sân vận động, nhà ăn sinh viên, khách sạn sinh viên với tổng vốn đầu tư lên đến cả trăm tỷ đồng đã được đưa vào sử dụng từ năm 2002. Hiện nhà trường đang xúc tiến dự án đầu tư xây dựng cơ sở II trên diện tích 12ha tại Minh Tân, Kiến Thụy - TP. Hải Phòng với tổng vốn đầu tư gần 800 tỷ đồng.
Giờ đây, khi đã bước vào cái tuổi "xưa nay hiếm", lẽ ra thầy Trần Hữu Nghị phải được nghỉ ngơi, an hưởng tuổi già. Tuy nhiên, vì tương lai những thế hệ học trò thân yêu, thầy vẫn ngày ngày đến trường làm việc không biết mệt mỏi. Vừa là nhà giáo, vừa là nhà quản lý, vừa là doanh nhân nên mọi gánh nặng đều đặt lên vai thầy. Khó khăn, áp lực là thế nhưng chưa bao giờ thầy nghĩ đến bỏ cuộc.
Hiện nay, mỗi năm Đại học Dân lập Hải Phòng có hàng ngàn sinh viên tốt nghiệp ra trường, vậy làm thế nào để các em có được việc làm? Đây là vấn đề nan giải khiến thầy hiệu trưởng cứ băn khoăn trăn trở ngày đêm không yên. Muốn làm được điều đó, nhà trường cần đổi mới phương pháp dạy học, mang lại hiệu quả cho sinh viên. Và thầy đã đưa ra nhiều sáng kiến, giải pháp; trong đó chủ trương học thật, thi thật, chống gian lận trong thi cử được đông đảo giảng viên, cán bộ nhà trường và các em sinh viên nhiệt tình ủng hộ. Các giải pháp khác như thực hiện bình đẳng công bằng trong đơn vị đối với cán bộ giảng viên và sinh viên; trợ giúp sinh viên nghèo và thu hút học sinh khá giỏi về trường bằng các chương trình học bổng hấp dẫn; đưa vào áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001:2000 và hiện nay là ISO 9001:2008. Với hơn 25 giải pháp, sáng kiến mới được áp dụng thành công, từ đó đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần làm thay đổi bộ mặt nhà trường.
Trong những năm qua, chất lượng đào tạo của Trường Đại học Dân lập Hải Phòng không ngừng được nâng lên, trường được xếp vào tốp những trường đại học danh tiếng trong cả nước. Đặc biệt, Đại học Dân lập Hải Phòng là một trong 25 trường đại học dẫn đầu cả nước về tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm cao, chiếm 90%; đồng thời là một trong 12 trường đại học được Bộ Giáo dục và Đào tạo chọn đánh giá, kiểm định chất lượng; và năm 2009 được công nhận là một trong 20 trường đại học đạt chuẩn giáo dục, ĐHDLHP là trường trẻ nhất trong 20 trường được kiểm định. Tháng 2-2013, website hpu.edu.vn đã vượt qua rất nhiều trang web của nhiều trường đại học trong nước để lọt vào top 8 trong bảng xếp hạng Webometric của Tây Ban Nha.
Một trái tim nhân ái
Giáo dục, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ những giá trị nhân văn và trách nhiệm đối với xã hội là một trọng trách của nhà giáo. Để hun đúc lòng nhân ái, tinh thần chia sẻ với cộng đồng cho sinh viên, thầy Trần Hữu Nghị đã tổ chức nhiều chương trình, hoạt động xã hội - từ thiện dành cho sinh viên, như "Quà tết vì người nghèo", "Mùa xuân yêu thương", "Vòng tay yêu thương", "Ủng hộ người nghèo"... Chương trình đã dành tặng hàng chục ngôi nhà tình nghĩa cho các gia đình có công với đất nước, tặng máy tính cho các trường phổ thông trên địa bàn TP. Hải Phòng, giúp đỡ hàng trăm đối tượng chính sách xã hội, vận động sinh viên tham gia hiến máu nhân đạo (trung bình mỗi năm nhà trường có hàng ngàn sinh viên đăng ký tham gia hiến máu nhân đạo), các chương trình tình nguyện mùa hè xanh cũng thu hút đông đảo sinh viên tham gia, đóng góp khoảng 2.000 ngày công/năm, v.v... Thông qua những hoạt động đầy ý nghĩa đó, giáo dục cho các em đạo lý "uống nước nhớ nguồn", "lá lành đùm lá rách", "thương người như thể thương thân"... Tổng kinh phí dành cho hoạt động xã hội - từ thiện hằng năm của Đại học Dân lập Hải Phòng lên đến cả tỷ đồng.
Khu giảng đường - Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Bên cạnh đó, nhà trường cũng dành kinh phí trợ cấp cho sinh viên diện chính sách xã hội. Những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn cũng được nhà trường hỗ trợ, giới thiệu việc làm thêm; tặng quà tết. Và mỗi năm nhà trường dành hàng trăm suất học bổng cho sinh viên giỏi và xuất sắc với tổng trị giá trên 500 triệu đồng. Ngoài ra, để tạo điều kiện cho sinh viên nghèo có điều kiện tiếp tục học tập và theo đuổi ước mơ, thầy Trần Hữu Nghị cùng Ban giám hiệu nhà trường đã chủ động miễn giảm học phí cho các em với số tiền khoảng 300 đến 500 triệu đồng/năm. Ngoài ra, Giáo sư còn thành lập Quỹ học bổng Hữu Nghị trao học bổng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn học giỏi.
Những việc làm cao đẹp mang đậm tính nhân văn và ý nghĩa của thầy hiệu trưởng Trần Hữu Nghị đã tạo động lực cho nhiều sinh viên nghèo vượt khó vươn lên đạt kết quả cao trong học tập. Có nhiều em khuyết tật được sự động viên khích lệ và giúp đỡ của thầy hiệu trưởng giờ đã trưởng thành và thành đạt. Những ai đã từng theo học tại Đại học Dân lập Hải Phòng sẽ không bao giờ quên được hình ảnh người thầy giáo vừa có tài vừa có tâm mà rất đỗi dung dị và gần gũi với sinh viên. Có thể nói, GS.TS.NGƯT Trần Hữu Nghị là tấm gương sáng về tài năng và đức độ của một người thầy, để các thế hệ sinh viên nhà trường noi theo.
Theo Thu Hằng, Tạp chí Thương hiệu Việt.
